Een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) is voor iedere organisatie een verplicht onderdeel van de Arbowet. In een RI&E worden de risico’s beschreven die betrekking hebben op de persoonlijke veiligheid en de gezondheid op de werkplek. Tevens wordt in het bijbehorende Plan van Aanpak beschreven wat het bedrijf gaat doen om de risico’s op het gebied van veilig en gezond werken tegen te gaan of te beperken en wanneer deze maatregelen uitgevoerd gaan worden.
Opstellen en plan van aanpak (PvA)
Het opzetten en uitvoeren van een RI&E valt onder de verantwoordelijkheid van de werkgever. Deze kan er voor kiezen om de inventarisatie geheel zelf te doen, met behulp van een interne preventie medewerker of eventueel met hulp van een externe partij. Vaak is dit afhankelijk van de grote van het bedrijf. De Risico Inventarisatie- en Evaluatie moet inzichtelijk zijn voor alle werknemers.
Zijn alle risico’s geïnventariseerd en geëvalueerd dan is de volgende stap het opstellen van een plan van aanpak. Hierin staat beschreven welke maatregelen getroffen moeten worden en hoe deze getroffen worden. In het plan van aanpak staat minimaal beschreven:
- Welke verbeteringen de werkgever gaat doorvoeren
- Welke van deze verbeteringen het belangrijkst zijn
- Wanneer deze verbeteringen afgerond moeten zijn
- Wie verantwoordelijk wordt gehouden voor deze uitvoering
De RI&E en het plan van aanpak moeten daarna getoetst worden door een gecertificeerde, aan het bedrijf gebonden, deskundige of door een gecertificeerde arbodienst. Er is één uitzondering op de regel voor bedrijven met minder dan 25 medewerkers. Zij hoeven de RI&E niet verplicht te laten beoordelen door een arbo deskundige. Wel is als voorwaarde gesteld dat er gebruik gemaakt moet worden wordt van een erkend RI&E instrument die betrekking heeft op de branche. Via het Steunpunt RI&E zijn een groot aantal erkende RI&E instrumenten verkrijgbaar.
Op zoek naar draagvlak
Als er geen draagvlak is voor het RI&E op de werkvloer dan wordt de RI&E een stuk papier dat in de kast verdwijnt en waar niemand ooit meer naar kijkt. Draagvlak kan bijvoorbeeld gecreëerd worden door medewerkers te betrekken bij het proces en te luisteren naar opmerkingen van de werkvloer. Door medewerkers te betrekken bij het proces, leren medewerkers bewuster te kijken naar de eigen arbeidsomstandigheden, wat veiligheidsbewustzijn verhoogd.
Daarnaast moet de persoon die de RI&E opstelt gemotiveerd zijn om het werkproces veiliger te maken en voldoende kennis hebben van de gang van zaken binnen het bedrijf. Na het opstellen van de RI&E en het plan van aanpak dienen deze ook uitgevoerd en nageleefd te worden. Hier ligt een belangrijke taak voor de preventie medewerker en de werkgever.
Actueel houden van RI&E
De opgestelde Risico Inventarisatie en Evaluatie dient voortdurend te worden aangepast al naar gelang de arbeidsomstandigheden veranderen, denkend aan een nieuwe machine of een verandering in het productie proces. In een risicomanagement cyclus (PDCA-cyclus) worden de volgende stappen doorlopen; formuleren van doelstellingen, risico’s inventariseren, risico’s evalueren, opstellen plan van aanpak, programma implementeren, resultaten meten en evalueren en weer terug naar het formuleren van doelstellingen.